Phòng Tránh Ngộ Độc Thực Phẩm Trong Trường Học

Ngộ độc thực phẩm đang trở thành nỗi lo hàng đầu của mọi người, bởi đây là nguyên nhân gây nhiều bệnh đường tiêu hóa.

Mới đây, ngày 17/11/2022 hơn 600 học sinh tại trường Ishool Nha Trang nhập viện vì ngộ độc do nhiễm khuẩn salmonella từ cánh gà chiên.

Suất ăn trưa 17/11 của học sinh trường Ischool, sau đó hơn 600 em bị ngộ độc thực phẩm. Nguồn ảnh: Internet

“Theo bác sĩ Doãn Uyên Vy (chuyên gia chống độc, phụ trách Phòng khám Chống độc Bệnh viện Chợ Rẫy), thực phẩm lúc chiên ở hơn 100^oC thì vi khuẩn khó sống sót (Salmonella bị tiêu hủy ở nhiệt độ 80^oC) nên khả năng nhiễm khuẩn có thể xảy ra từ môi trường nhà bếp – nơi để cánh gà sau khi chiên xong.
Bởi vi khuẩn ngoài tồn tại trong thực phẩm tươi sống còn lây lan qua các dụng cụ như dao, mâm đựng gà, bề mặt làm bếp, bàn tay người chế biến… “Cánh gà chiên sau khi để nguội mà vẫn cấy ra vi khuẩn, chứng tỏ bị nhiễm sau khi chiên rán”, bác sĩ Vy nói, thêm rằng đây cũng có thể là nguyên nhân nước mắm bị nhiễm khuẩn Bacillus”
“Ở góc độ chuyên gia, bác sĩ Vy đưa ra giả thuyết vi khuẩn Salmonella có thể lây lan qua cánh gà chiên từ món sốt trứng, bởi món này là lòng đỏ trứng còn sống, không được nấu chín ở nhiệt độ cao. Vỏ trứng gà thường dễ dính Salmonella từ phân gà, dễ lây lan qua bàn tay người nấu bếp cầm trứng đập vỏ”

Vi sinh vật tác động như thế nào trong thực phẩm?

Gây hư hỏng thực phẩm:

Hệ vi sinh vật thực phẩm được phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau:
Thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật từ môi trường bên ngoài, tay công nhân, dụng cụ, quá trình chuyên chở, bảo quản…
Thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật từ bản thân nguyên liệu.

Phòng tránh ngộ độc thực phẩm trong trường học

Do thực phẩm thường là những chất chứa nhiều nước, nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất nên đây là môi trường thuận lợi cho nhiều loài vi sinh vật có hại phát triển. Mỗi loại thực phẩm thường có một hệ vi sinh vật riêng và hoạt động của chúng gây nên những biến đổi sinh hoá, cơ lý trong thực phẩm và làm giảm chất lượng hoặc hư hỏng thực phẩm.

Ta phải nghiên cứu để hiểu thật rõ về hệ vi sinh vật thực phẩm và những biến đổi do chúng gây nên nhằm mục đích bảo quản thực phẩm trong thời gian dài nhất với số lượng và chất lượng hao hụt của thực phẩm là ít nhất

Thực phẩm mang vi sinh vật gây bệnh

Khi chúng ta ăn phải các loại thực phẩm mang vi sinh vật gây bệnh hoặc độc tố của chúng sẽ gây ra nhiều bệnh cho cơ thể người là động vật có thể để lại hậu quả nghiêm trọng thậm chí dẫn đến tử vong.

Các bệnh thường gặp là thương hàn do vi khuẩn Salmonella, tả do Shigella, lao do Micobacterium,… Ngoài ra còn có thể dẫn đến các triệu chứng ngộ độc nghiêm trọng nếu chúng ta ăn phải độc tố của vi khuẩn như độc tố botulin của vi khuẩn độc thịt Clostridium botulinum, độc tố của vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus.

Nguyên tắc phòng chống ngộ độc thực phẩm do nhiễm vi sinh vật bằng cách:

Kiểm soát sự ô nhiễm thực phẩm toàn bộ chuỗi cung cấp thực phẩm, nhằm bảo đảm thực phẩm an toàn.
Thông tin, truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức và thực hành tốt của các đối tượng về
Giám sát ngộ độc thực phẩm và phân tích nguy cơ ô nhiễm thực phẩm nhằm phát hiện sớm nguy cơ ngộ độc
Điều tra, khắc phục nhanh chóng, hiệu quả nhằm giảm thiểu tác động của ngộ độc thực phẩm tới sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng và phòng ngừa ngộ độc thực phẩm do vi sinh vât.

Một số loại test nhanh vi khuẩn trong kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm
Đĩa Petrifilm 3M Kiểm Salmonella
Đĩa petrifilm kiểm Ecoli Coliform
Đĩa Petrifilm 3M Kiểm Nấm Men Nấm Mốc
Que test nhanh tổng số vi khuẩn hiếu khí, nấm men, nấm mốc,
Que test nhanh tổng số vi khuẩn coliform bacterial, tổng số vi khuẩn Enterobact-eriaceae

Để ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm, cần chú ý:

Rửa tay kỹ bằng nước xà phòng ấm trước và sau khi xử lý hoặc chuẩn bị thức ăn.
Dùng nước xà phòng nóng để rửa thớt, đồ dùng nhà bếp và các bề mặt khác mà bạn sử dụng.
Giữ thực phẩm sống tách biệt với thực phẩm ăn liền.
Khi đi mua sắm, chuẩn bị thực phẩm hoặc bảo quản thực phẩm, hãy để thịt sống, thịt gia cầm, cá và động vật có vỏ cách xa các thực phẩm khác để ngăn ngừa lây nhiễm chéo.
Nấu thức ăn đến nhiệt độ an toàn. Chúng ta có thể tiêu diệt các sinh vật gây hại trong hầu hết các loại thực phẩm bằng cách nấu chín chúng ở nhiệt độ thích hợp.
Kiên quyết loại bỏ thực phẩm khi nghi ngờ đã bị hư hỏng.
Nếu không chắc thực phẩm đã được bảo quản an toàn hay chưa thì nên loại bỏ thực phẩm đó.
Thực phẩm để ở nhiệt độ phòng quá lâu có thể chứa vi khuẩn hoặc chất độc không thể bị tiêu diệt bằng cách nấu chín, ngay cả khi nó trông thấy tươi ngon và có mùi thơm.

Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm tại trường học

Đề nghị UBND các tỉnh, thành tăng cường thanh tra, kiểm tra liên ngành giáo dục – y tế, huy động sự tham gia của ban đại diện cha mẹ HS nhà trường trong việc giám sát công tác chăm sóc sức khỏe HS, an toàn thực phẩm, vệ sinh trường học tại các cơ sở giáo dục.

Phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm về an toàn thực phẩm, điều kiện vệ sinh trong trường học nhằm bảo đảm sức khỏe cho trẻ em, HS.

Cần có công cụ để kiểm tra

Nên chăng mỗi trường học cần có một nhân viên y tế đủ chuyên môn kiểm tra thực phẩm và xử lý tình huống ngộ độc tập thể. Ngoài ra cần có bộ kit kiểm tra nhanh vi khuẩn thực phẩm có sẵn tại trường. Điều này sẽ là một giải pháp hữu hiệu phòng ngộ độc thực phẩm học đường.