Đau Đầu Về Thực Phẩm Biến Đổi Gen

Chắc hẳn bà con đã nghe đâu đó cái tên thực phẩm biến đổi gen hay GMO (Genetically Modified Organism). Và không ngừng thắc mắc không biết loại thực phẩm này là như thế nào, có nguồn gốc từ đâu, có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không,…Quá nhiều những câu hỏi được đặt ra nhưng khá khan hiếm câu trả lời minh bạch. Để có một cái nhìn khái quát và sâu xa hơn, xin mời bà con đọc hết bài viết của tôi để tường tận sự việc nhé.

Thế nào là thực phẩm biến đổi gen?

Nó được định nghĩa như sau, là loại thực phẩm xuất phát từ sinh vật biến đổi gen bằng kỹ thuật di truyền. Đơn giản bà con cứ hiểu là thực phẩm hay sinh vật biến đổi gen sẽ mang những phẩm chất mong muốn như tăng khả năng chống cỏ dại, chống sâu bệnh hay tăng hàm lượng dưỡng chất. Nghe thì có vẻ ồ, thật kì diệu nhưng ẩn chứa nhiều bí ẩn.

Không thể phủ nhận rằng thực tế trên tất cả thực vật đều được “chuyển gen” từ tổ tiên hoang dại của chúng bởi quá trình thuần hóa, chọn lọc và lai giống có kiểm soát trong một thời gian dài.

Tuy nhiên bằng công nghệ biến đổi gen hiện đại cho phép các nhà tạo giống cùng lúc đưa vào một cây trồng hay động vật những gen mong muốn có nguồn từ những cơ thể sống khác nhau, không chỉ giữa các loài có họ gần nhau mà còn ở những loài rất xa nhau. Phương pháp hữu hiệu này cho phép các nhà tạo giống thu được giống mới nhanh hơn và vượt qua những giới hạn của kỹ thuật tạo giống truyền thống.

Những thành quả “vi diệu” của thực phẩm biến đổi gen

Con người chúng ta thực sự rất thông minh. Bằng việc áp dụng trí tuệ vào khoa học nông nghiệp đã mang lại những điều giá trị. Lợi ích rõ rệt mà chúng ta gặt hái được từ những ứng dụng chuyển gen đã giúp tăng sản lượng, giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, cải thiện môi trường,…

Điển hình về thực vật biến đổi gen như:

Lúa gạo giàu vitamin A và sắt.
Khoai tây tăng hàm lượng tinh bột.
Vắc-xin thực phẩm (edible vaccine) ở ngô và khoai tây.
Những giống ngô có thể trồng được trong điều kiện nghèo dinh dưỡng.
Dầu ăn có lợi cho sức khoẻ hơn từ đậu nành và cải dầu.

Trên cả động vật:

Viện Genomics Bắc Kinh (BGI), Trung Quốc, đã tạo ra một loài lợn siêu nhỏ. Nó không chỉ có kích thước bé tẹo mà còn có khả năng nhướn lông mày.
Các nhà khoa học Nhật Bản đã lai tạo thành công giống lợn có tên Popeye, thịt lợn có mùi vị của rau, bằng cách đưa các gen của rau bina (Spinach) hay còn gọi là rau chân vịt vào trứng của lợn nên thịt của nó có chất lượng như rau, “chay mặn đều dùng được”.
Bò không sừng, “đứa con” của ĐH Minnesota, Mỹ (UOM) lai tạo ra bằng cách đưa 1 lô ADN vào hệ gen của bò Holstein, giống bò sản xuất sữa của Anh để triệt tiêu sừng phát triển.
Thêm nữa là giống muỗi chống sốt rét từ nhóm chuyên gia ở ĐH Johns Hopkins Mỹ (JHU) Mỹ.
Giống gà GM trụi lông kháng virus cúm gia cầm từ các chuyên gia ở ĐH Hebren ở Jerusalem (Israel).

“Xuất sắc” hơn nữa là trên cả người. Một cặp song sinh ra đời bằng phương pháp tinh chỉnh DNA của nhà khoa học Trung Quốc Hạ Kiến Khuê được ông công bố vào tháng 11/2018. Nghiên cứu của ông đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ dư luận cũng như các nhà khoa học khác liên quan đến vấn đề đạo đức và dẫn đến nhiều di truyền nguy hiểm có thể xảy ra. Tuy nhiên nhà khoa học này chưa thể từ bỏ “đứa con” mình vắt óc tạo ra.

Phân biệt thực phẩm biến đổi gen bằng những cách nào?

Bà con để ý một chút, thông thường thì những loại thực phẩm biến đổi gen phổ biến là: đậu nành (78% ), bắp (33%), bông (64%), dầu hạt cải (24%),…

Có thể nhận biết qua tem nhãn và mắt thường:

Thứ 1: Bằng tem nhãn

Bà con thường sẽ thấy những tem nhãn được dán trên táo, bom, lê,…thông thường trong những siêu thị, các chợ đôi khi cũng có hàng nhập. Tem nhãn với năm chữ số và bắt đầu với chữ số 8 thì đó là một sản phẩm biến đổi gen (GMO), trên các loại thực phẩm đóng hộp như sữa sẽ có kí hiệu GMO. Ví dụ đơn giản với một loại chuối thông thường có mã là 4011, nhưng nếu đó là 84011 thì có nghĩa là loại chuối đã biến đổi gen. Đối với một số tổ chức nông nghiệp nghiêm ngặt thì trên hầu hết các thực vật đều phải có tem xuất xứ nguồn gốc.

Thực phẩm biến đổi gen được ký hiệu tại các siêu thị

Thứ 2: Bằng mắt thường

Đối với thực phẩm thông thường sẽ có hình dáng không bắt mắt, màu sắc không ưa nhìn, kích thước không đồng đều, có thể có dấu hiệu côn trùng ăn do được nuôi trồng tự nhiên, không qua biến đổi gen hay sử dụng chất hóa học để khiến rau củ quả xanh tốt đẹp mắt. Ngược lại với thực phẩm GMO sẽ có màu sắc đẹp, kích cỡ đều rang, mùi vị đậm đà hơn nhiều. Ngoài ra, còn để được thời gian lâu hơn mà không bị tấn công bởi vi sinh vật gây hại.

Cà chua – So sánh thực phẩm biến đổi gen

Trên thực tế thì bà con cũng như tôi có thể đã ăn phải những thực phẩm biến đổi gen rồi. Nhưng khi đã biết một chút về loại thực phẩm này nên hạn chế tiêu thụ vì về lâu về dài chúng ta chưa thể nào biết được chính xác chúng sẽ gây nên những biến đổi nào trong cơ thể, các nhà khoa học vẫn đang tìm lời giải đáp và không ngừng hoàn thiện từng ngày. Mong rằng qua bài viết này, bà con sẽ có cái nhìn khách quan hơn về những thực phẩm tiêu dùng hằng ngày để thương yêu cơ thể mình nhiều hơn nữa nhé.

Tác giả: Huyền Trang