Cho Tôm Ăn Như Thế Nào Là Hiệu Quả Để Đạt Năng Suất Cao?

Như chúng ta đã biết trong nuôi tôm thâm canh thức ăn tự nhiên chỉ có vai trò quan trọng ban đầu khi chúng ta thả giống nhưng sau đó tôm phụ thuộc vào phần lớn thức ăn công nghiệp để tăng trưởng phát triển.

Trong nuôi tôm chi phí chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng chi phí đầu từ, đó là chi phí thức ăn nó chiếm hơn 50% tổng chi phí. Chi phí này ảnh hưởng khá lớn đến năng suất và hiệu quả nuôi. Bên cạnh đó, nó còn ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe của tôm. Cho ăn thức ăn dư thừa ở thời điểm không hợp lý tôm không tăng trưởng thêm mà lượng thức ăn dư thừa tích tụ đáy ao làm môi trường ao nuôi bị ô nhiễm nguyên nhân phát sinh các khí độc: NH₃, NO₂, H₂S,…Cùng với các yếu tố bất lợi: hàm lượng oxy thấp, tảo tàn tạo điều kiện cho các mầm bệnh tấn công gây bệnh cho tôm khiến cho rủi ro nuôi tôm ngày càng cao. Như vậy, cho ăn, quản lý thức ăn như thế nào là đúng cách, là hiệu quả giúp bà con đạt năng suất và hiệu quả kinh tế cao?

Cho tôm ăn như thế nào là hiệu quả để đạt hiệu suất cao?

Tin Cậy sẽ cùng bà con tìm hiểu về vấn đề này để có thêm nhiều thông tin về cách cho tôm ăn và quản lý thức ăn hiệu quả.

Tham khảo các Chế phẩm sinh học hỗ trợ trong nuôi thủy sản
Chế phẩm sinh học EM AQUA chuyên xử lý nước
Men vi sinh xử lý khí độc NO2 (Bio-TC8)
Men vi sinh xử lý khí độc NH4/NH3 (Bio-TC3)
Men vi sinh xử lý đáy ao nuôi (Bio-TC7)
Men vi sinh xử lý phèn (Bio-TC5)
Chế phẩm sinh học Em Gốc (EM1)
Men tiêu hóa dạng bột dùng cho thủy sản

Tập tính của tôm

Tập tính ăn tôm sú và tôm thẻ cũng có sự khác nhau. Tôm thẻ thường có nhu cầu đạm (protein) trong thức ăn thấp hơn tôm sú, tôm thẻ rất háo ăn có thể ăn liên tục trong ngày. Vì thế, việc cho tôm ăn cần phải cân nhắc dựa trên đặc điểm của từng loại tôm: nhu cầu đạm, tập tính bắt mồi, vận động liên tục, đường ruột ngắn, hệ thống miễn dịch, hoạt động lột xác,…

Điều kiện môi trường ao nuôi

Chúng ta cần theo dõi các yếu tố môi trường để điều chỉnh cho tôm ăn với lượng thức ăn thích hợp tránh cho ăn dư thừa, gây ô nhiều nguồn nước tạo cơ hội cho các khí độc, các mầm bệnh tấn công.

Nhiệt độ và hàm lượng oxy hòa tan là hai yếu tố ảnh hưởng đến lượng ăn của tôm. Nhiệt độ nước thích hợp nhất 28-30^oC, hàm lượng oxy hòa tan (DO) > 4 ppm. Khi DO< 4 ppm tôm sẽ giảm ăn và tôm ngưng ăn khi DO < 2 ppm.

Khi nhiệt độ cao tôm sẽ ăn nhanh hơn và bài tiết nhanh hơn so với nhiệt độ thấp. Đặc biệt vào mùa nắng nóng khi nhiệt độ nước ao > 32^oC, tôm bắt mồi nhanh hơn bình thường và thải phân sớm hơn, nhiều hơn. Nếu thời điểm này tăng lượng thức ăn có thể gây ô nhiễm ao nuôi rất nhanh, ao phát sinh các khí độc NH₃, NO₂, H₂S,…dẫn đến tôm bị stress và tỷ lệ hao hụt nhiều.

Khi nhiệt độ giảm 2^oC so với nhiệt độ thích hợp lượng ăn của tôm sẽ giảm khoảng 30% lượng ăn trung bình.Vào mùa lạnh bà con cần kéo dài khoảng cách giữa các lần cho ăn. Để tôm hấp thu lượng thức ăn hiệu quả, hệ số chuyển đổi thức ăn thấp, trước khi cho ăn cần kiểm tra các yếu tố môi trường: nhiệt độ, hàm lượng oxy hòa tan để điều chỉnh lượng thức ăn và thời gian cho ăn hợp lý.

Để kiểm tra nhanh hàm lượng oxy hòa tan trong ao nuôi bà con có thể sử dụng Test Oxy Sera sản phẩm tiện lợi, dễ sử dụng, cho kết quả nhanh và chính xác.

Test Oxy Sera - Kiểm tra nhanh Oxy trong nước — Test Oxy Sera – Kiểm tra nhanh Oxy trong nước

→ Tham khảo chi tiết sản phẩm: Test O2 Sera – Kiểm tra nhanh Oxy trong nước

Dòng chảy và khu vực cho ăn

Tôm thường bơi ngược dòng nước và di chuyển rộng ở khu vực cho ăn. Bà con cần rải thức ăn theo dòng nước chảy và rải đều ở khu vực cho ăn để tôm bắt mồi dễ dàng, ăn đều, kích cỡ tôm cũng được đồng đều. Khu vực gom chất thải bà còn cần đánh dấu, tránh rải thức ăn vào nơi có nền đáy không sạch, khí độc ảnh hưởng đến tôm.

Ở giai đoạn phát triển ban đầu tôm cần lượng thức ăn lớn để tăng trưởng và phát triển. Ở giai đoạn này điều kiện chất lượng nước tốt, bà con có thể cho tôm ăn thừa để thúc đầy quá trình tăng trưởng. Tuy nhiên, lượng thức ăn dư thừa tích tụ quá nhiều, phát sinh nhiều vấn đề về khí độc, dịch bệnh ảnh hưởng đến sản lượng thu tôm. Hạn chế cho ăn hoặc bỏ qua các cử cho ăn sẽ không ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng, ngược lại giúp giữ chất lượng nước tốt hơn “Tôm không chết do đói mà chết do thừa thức ăn”. Bà con cần chú ý, cẩn thận kiểm tra và xác định các trường hợp cụ thể để điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp trước khi tôm mất đi sự thèm ăn và thức ăn thừa gây ô nhiễm ao nuôi.

Giải pháp hiệu quả nhất bà con cần cẩn thận trong việc cho ăn nên cho tôm ăn theo nhu cầu tôm sẽ luôn khỏe mạnh giảm rủ ro, thiệt hại cho bà con.

Một số trường hợp bà con cần điều chỉnh lượng thức ăn

TT	Trường hợp	Tỷ lệ % so với suất ăn bình thường
1	Mưa trong thời gian cho ăn	50% hoặc đợi sau khi hết mưa
2	Tảo phát triển dày đặc	70% trong 3 ngày hoặc cho đến khi tảo giảm
3	Tôm đang lột xác (pH = 8 – 9)	30% vào buổi chiều, 50% vào buổi tối và 110% vào buổi sáng
4	Tôm đang lột xác (pH < 8)	80 – 90%
5	Trời có gió nhiều	60%
6	Tảo tàn	50% cho đến khi môi trường được làm sạch bằng quạt khí mạnh và sử dụng vi sinh tốt
7	Thay nước ít (các thông số môi trường có sự khác biệt nhỏ)	80% cho 2 bữa ăn
8	Thay nước nhiều (các thông số môi trường có sự biến đổi lớn)	50% trong 1 ngày
9	Sử dụng một vài hoá chất	0% cho 1 bữa ăn (nhịn ăn 1 bữa)
10	Oxy thấp và tôm nổi đầu vào buổi sáng	0% trong 1 ngày
11	Có xuất hiện khí độc	60 – 70% cho đến khi khí độc giảm
12	Thời tiết thay đổi lớn	70 – 80% cho đến khi thời tiết ổn định
13	Nhiệt độ nước ở 22^oC hoặc 35^oC	Ngưng cho ăn đến khi nhiệt độ nước phù hợp

Sử dụng nhá (sàng, vó) để điều chỉnh lượng thức ăn

Khi tôm thả được 10 ngày, bà con cần đặt sàng để tôm làm quen và dễ dàng kiểm tra lượng thức ăn thừa trên sàng. Sàng cần đặt cách bờ 1,5 – 2m, đặt nơi bằng phẳng và sau quạt nước 12-15cm. Bà con cần đặt sàng chứa thức ăn được trộn với vitamin, khoáng chất, men tiêu hóa ở các vùng rìa của khu vực chất thải để kiểm tra tôm yếu đồng thời giúp tôm phục hồi sức khỏe.

Từ việc kiểm tra sàng ăn bà con có thể điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp khi tôm giảm ăn, bắt mồi kém do bị bệnh, thời tiết thay đổi, thời kỳ lột xác,…

Kiểm tra thức ăn trong sàng/nhá	Cách xử lý cho lần ăn tiếp theo
Nếu tôm ăn hết	Tăng 5% thức ăn cho lần sau
Nếu thức ăn dư 10%	Giữ nguyên thức ăn cho lần sau
Nếu thức ăn dư khoảng 11-25%	Giảm khoảng 10% cho lần sau
Nếu thức ăn dư 26-50%	Giảm 30% thức ăn cho lần sau
Nếu thức ăn còn nhiều hơn 50%	Ngưng cho ăn lần sau

Trong quá trình nuôi bà con có thể sử dụng Chế phẩm sinh học EM1 để cải thiện môi trường nước và phân hủy chất hữu cơ đáy ao, thức ăn dư thừa. Giảm lượng bùn tích tụ, tạo môi trường nước ao nuôi sạch. Cân bằng hệ sinh thái.