Máy tầm ngư là phát minh kỹ thuật làm thay đổi môn đánh bắt cá trên thế giới. Máy đã được sử dụng rộng rãi vào thời đệ nhị thế chiến để tìm kiếm tàu ngầm của địch thủ, thế hệ đầu tiên của máy tầm ngư được thương hiệu hoá bán cho dân sự vào năm 1959, đó là 1 cái máy phát tín hiệu bằng những dòng ánh sáng.

Máy dò cá Hondex HE-770
Máy dò cá Hondex HE-770

Qua năm 1985 máy tầm ngư với khung hình bắng thủy tinh thể (LCD) xuất hiện,từ đó đến nay những hãng sản xuất cho ra những máy càng ngày càng tối tân hơn và đa dụng cho những ngư phủ và người mê câu cá thể thao.Máy tầm ngư có công dụng để tìm và xác định vị trí cá hay đàn cá,quan sát cấu trúc tầng đáy, vị trí độ sâu của đáy nước.
Bạn có thể gặp những người mà chính họ nói là họ hoàn toàn không biết xử dụng một chút gì về kỹ thuật tân tiến của các máy móc hiện đại,như trường hợp của những năm đầu có máy vidéo hay máy lấy tiền tự động, rồi đến máy vi tính …..Phần đông từ từ quen mắt với các máy móc tối tân nhưng vẫn chưa biết cách xử dụng căn bản của nó như thế nào,và dĩ nhiên họ cũng đâu biết hết các chức năng của máy, hiện tượng này cũng phổ biến ở người câu khi mua 1 máy tầm ngư lần đâu,ta có thể thấy qua ánh mắt của họ khi họ hỏi người bán hàng là “ Máy này có khó sử dụng không?”
Như chính bản thân tôi mới mày mò học máy vi tính,nên tôi cũng hiểu ra tới mức độ nào đó ta sẽ có 1 khái niệm căn bản của kỹ thuật dùng máy . Những hãng sản xuất hiểu vấn đề này cho nên từ lâu rồi họ sản xuất những máy tầm ngư căn bản chỉ với ba nút xử dụng và vài chức năng đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể xử dụng được hết. Riêng những người câu cá say mê dụng cụ tân tiến thì lại được rất nhiều lựa chọn với những hạng máy thật nhiều chức năng hiện đại và sau đây là 10 điều căn bản kỹ thuật để hiểu và sử dụng máy tầm ngư :
1- Đọc với tốc độ nhanh:
Tốc độ thay đổi theo môi trường, nơi mà nó truyền đi, thí dụ trong không khí khô ở nhiệt độ 0 độ C làn sóng truyền đi với tốc độ 1200 km/h,hay 331,6 m/s,trong một thể chất cứng hay lỏng thì tốc độ của nó đi nhanh hơn Trong nước làn sóng truyền đi với tốc độ không thay đổi là 5267 km/s hay 1463 m/s như thế ở trong nước, làn sóng được truyền đi với tốc độ gấp 4,5 lần ở trong không khí cho nên máy tầm ngư được điều hành với tốc độ này
đó là tại sao ta không thể đọc được chính xác khi mang máy ra khỏi nước.
Phần lớn máy được chỉnh để đọc chính xác ở độ sâu với tốc độ 120 km/s,và có thể đọc được với tốc độ nhanh hơn khi ta để máy hơi nghiêng về phía trước khoảng từ 2 – 3 độ. Khi làn sóng truyền làn sóng hơi về phía trước thì nó dễ nhận được những phản hồi của nó nhanh hơn về độ sâu .
phần lớn trên truyền ta không cần cho máy nghiêng ở quá 1 độ.
2- Tốc độ di chuyển để nhận biết cá :
Ở trong điều kiện môi trường lý tưởng thì ta di chuyển lẹ và nhận thấy cá dễ dàng hơn, thực tế thì lại khác, khi ta không di chuyển màn hình cho ta nhiều chi tiết ,nhưng máy thì có giới hạn của nó,thi dụ ta câu ở độ sâu 30m, làn sóng sẽ lấy tất cả dữ kiện mà làn sóng đi qua truyền lại cho máy, vậy ta có hình ảnh chiều sâu và chiều rộng trên màn hình 10, hay 12 hoặc 15cm, chức năng này rất tuyệt vì ta thấy rõ các chi tiết đáy nước.
Nhưng khi ta bắt đầu di chuyển thì máy phải tự điều chỉnh để cho ta thấy được đáy nước, khi càng di chuyển nhanh thì máy càng hoạt động mạnh để cho ta được những chi tiết kịp thời, nhưng rất khó thấy được những hình ảnh rõ ràng hay cá. Tốc độ tối đa cho phép ta thấy được cá là từ 5-6 km/h. Nếu được những điều kiện thật tốt hơn ta có thể tăng thêm tốc độ khoảng 1-2 km/h
3- Ý nghĩa màu sắc :
Những màn hình trắng đen hiện ra cho ta thấy nhiều màu xám những tín hiệu được nhận nhiều nhất sẽ xuất hiện dưới dạng có gạch bằng màu xám nhạt. Khi những tín hiệu xuất hiện trên màn hình thường có màu xám đậm mà không có gạch dưới, nó cho ta biết đó là những tín hiệu được nhận yếu nhất , quan trong là người dùng có thể điều chỉnh những tín hiệu đó theo ý mình.
Những màn hình màu hoạt động cũng trên căn bản đó, nghĩa là cũng đậm nhạt, những tín hiệu được nhận rõ, nhiều cường độ nhất thường là màu đỏ, khi mà những tín hiệu đó mất dần cường độ thì màu đỏ sẽ trở nên màu cam
tiếp theo là màu vàng rồi xanh lá cây, những màu xanh da trời nhạt biểu hiện cho cường độ yếu nhất của làn sóng nhận lại được. Hãy kiểm tra lại sách hướng dẫn máy chỉ cách hiểu màu theo thứ tự như đã nói.
4- Độ sâu tối đa để đọc:
Một máy tầm ngư có thể đọc và cho ta hình ảnh chi tiết từ 100, 200, 300, 500 hay 1000m sâu tùy theo loại, Cái gì sẽ xảy ra nếu ta di chuyển thuyền khi dùng 1 máy tầm ngư có thể đo được khoảng 200m chiều sâu, nhưng ta đang ở độ sâu hơn thế ? không có chi cả, bạn yên tâm, máy vẫn hoạt động nhưng tín hiệu thì giảm lần từ từ, bởi vì nó không đủ khả năng truyền làn sóng đủ cường độ cần thiết và nhận lại phản hồi của nó ở dưới độ sâu hơn như thế. Nếu cứ tiếp tục di chuyển thì màn hình sẽ mất tín hiệu rồi sẽ hiện lại tín hiêu khi thuyền đi vào chỗ 200m. Tùy theo kiểu máy,nó không thể cho ta thấy được hình ảnh ở độ quá sâu mà chỉ cho ta thấy các con số báo hiệu độ sâu, và dĩ nhiên những con số này cũng biến mất khi ta đi vào chỗ sâu quá.
5- Những khác biệt của tần số sóng :
Những xung động làn sóng được đo bằng kiloHertz (kHz), 1000 hertz, một hertz là 1 chu kỳ trong 1 giây, vậy 1 kilohertz là 1 đơn vị đo của làn sóng được diễn tả bằng hàng ngàn xung động trong 1 giây, nếu ngưới ta nói 455kHz nghĩa là làn sóng sẽ phóng ra 455 000 xung động trong 1 giây.
Những xung động làn sóng âm thanh thật ngắn được gọi là nhịp, nó được truyền đi trong các tần số khác nhau tùy theo mục tiêu được ngắm đến. Với 1 tần số cao 455 kHz nó cho ta nhiều chi tiết và bao phủ rộng lớn hơn nhưng lại không hữu hiệu ở chỗ nước sâu. Ở tần số 200 kHz thường phổ biến hơn trong các phương tiện dùng, nó cho ta sự hữu hiệu ở chỗ nước sâu và với một nét rõ ràng trên màn hình. Những tần số thấp từ 50-83 kHz thì rất tốt để truyền xuống độ sâu dù những chi tiết sẽ mất một số chi tiết và nét rõ sẽ mờ.
6- Chùm tín hiệu rộng và nhỏ :
Những chùm tín hiệu được phát ra lúc rộng hay nhỏ, nó cho ta quyền chọn lựa, một chùm tín hiệu rộng có ưu điểm là nó bao phủ 1 vùng rộng lớn, nhưng tiếc thay nó không cho ta nhiều chi tiết và nét rõ trên màn hình bới vì nó cho ta quá nhiều dữ kiện trên màn hình cùng 1 lượt, với chùm tín hiệu rộng ta thấy được nhiều cá, nhưng biểu hiện đáy nước và cấu trúc đáy thì lại đơn giản. Ngược lại, chùm tín hiệu nhỏ thì cho ta hình ảnh rõ nét hơn nhưng nó chỉ cho ta nhận được từng khu vực nhỏ thôi, như thế ta cũng chí thấy được ít cá hơn, nhưng ta thấy rõ cấu trúc của đáy nước chính xác hơn. Hiện nay các hãng sản xuất đã bán ra những sản phẩm có cả hai chùm tín hiệu rộng và nhỏ trong cùng 1 máy, như thế ta có được ưu điểm của cả hai loại chùm tín hiệu, và có những máy đặc biệt phát được nhiều chùm tín hiệu rộng nhỏ khác nhau cùng lượt rất hoàn hảo.
7- Màn hình :
Mỗi hình vuông nhỏ xíu trên màn hình tượng trưng cho 1 pixel, số pxels dọc có trên màn hình là để thể hiện lên sự rõ nét và chi tiết mà một người dùng phân biệt được các dấu hiệu riêng, số pixels ngang trên màn hình chỉ là phụ thôi, Ta phải hiểu những gì hiện trên hàng dọc đầu pixels ở cực cuối của bên phải màn hình, đó nói lên chính xác những gì đang xảy ra dưới thuyền,khi những hàng dọc xuất hiện và di chuyển trên màn hình qua hướng trái, đó là nói lên những gì đã qua và nó không còn hiện diện nữa. Thi dụ với một máy có 40 đường pixels dọc có nghĩa là 39 đường dọc của nó nói lên những gì mà máy đã dò và đã qua khi thuyền đang di chuyển tới phía trước .
Những kiểu mẫu mà đang có trên thị trường đều có khoảng từ 160-480 pixels dọc. Để hiểu rõ cách nhìn mà mỗi pixel tượng trưng, ta thử lấy 1 vùng nước sâu khoảng 50 m và 1 máy tầm ngư có 160 pixels dọc, trong trường hợp này mỗi pixel dọc tượng trưng 30cm ,với 1máy như thế thì ta không thể nào thấy được con cá đang nằm ở độ sâu 12cm, ngược lại nó không đúng khi ta dùng máy zoom lại toàn cảnh bằng 2X, khi đó mỗi pixels tượng trưng cho 15cm hay zoom lại 4X mỗi pixels lại tượng trưng cho 7cm, cứ tiếp tục như thế ta sẽ thấy con cá hiện lên màn hình.
8- Cấu trúc thiên nhiên của đáy nước
Với 1 máy tầm ngư, ta có thể biết thuyền của ta nằm ở đâu trên vùng đáy mềm hay cứng tùy theo màu xám trên màn hình. Khi những chùm tín hiệu được phóng xuống đáy thì đương nhiên có một số lớn tín hiệu phản hồi lại, còn một số khác sẽ bị mất hay bị hút mất, khi ta nhận thấy có nền màu xám mỏng hay không có thì ta có thể quyết đoán thuyền ta đang ờ trên vùng đáy nước mềm nhiều bùn, hoặc màu đỏ nếu dày cho ta biết ta đang ở vùng đáy nước cứng gồm nhiều đá sỏi qua đó ta có thể nghiệm được đáy nước gồm có những loại cá nào ưa thích ở đó.
9- Tiếng động và những nhiễu sóng :
Bạn có để ý những hàng dọc pixels hiện trên màn hình khi bạn chạy máy thuyền? nếu khi bạn thấy những dấu hiện loạn trên máy thì đó là sự nhiễu sóng, thường sự nhiễu loạn màn hình này ở khu vực sâu hơn 10m, tình trạng này dễ hiểu vì máy không đủ cường độ đi sâu xuống mà chỉ hữu dụng ở độ sâu khoảng 3-4 m thôi.
Để tránh tình trạng này, ta nên dùng 2 bình điện riêng biệt, một cái cho máy thuyền, 1 cái cho máy tầm ngư, đừng quên những dây máy nối vào 2 bình phải cách xa nhau, tốt nhất là 2 bình điện mỗi cái ở 2 đầu thuyền, hoặc bao phủ bình điện bằng 1 lớp bao bằng cao su thì ta tránh được sự nhiễu sóng.
10- Độ nhạy của máy tấm ngư :
Máy tầm ngư có hệ thống tự điều chỉnh chương trình, nếu như gặp người không thích thay đổi chương trình hoặc không hiểu chi nhiều về chương trình. Ngược lại nếu ta muốn máy mạnh hơn, hoạt động hữu hiệu hơn thì ta nên dùng zoom, như ta đã biết ở điểm 7 nếu muốn có hình rõ thì ta nên mở khung zoom, từ đó ta tăng dần độ nhạy của máy để các pixels xuất hiện nhiều hơn nữa trên màn hình, nếu máy không làm được ta phải chuyển qua cách thao tác không tự động.
Nếu như ta trở lại trong điểm 7 với một máy có 160 pixels trong vùng nước sâu 50 m ta sẽ khó thấy được những gì muốn thấy qua những nét rõ của màn hình, nhưng nếu ta zoom lại 6X thì mỗi pixel tượng trưng 5cm, như bạn đã biết nếu bạn gắn máy tầm ngư đúng cách thì bạn sẽ thấy sẽ thấy con mồi giả dài 5cm đang nhảy tung tăng dưới thuyền của bạn ở độ sâu 50m
Hãy để thời gian mà đọc cẩm nang chỉ dẫn cho kỹ trước khi dùng máy, hoặc lục tìm trên internet những tin tức sử dụng của hãng sản xuất như thế bạn sẽ có nhiều thông tin quý giá để sử dụng máy tầm ngư đúng cách và tuyệt hơn.
Trích dịch từ Technique Chasse et Pêche

 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Contact Me on Zalo